Özet

Bir edebî eserin temel yapısını oluşturan ögeleri arasında mekân son derece önemlidir. Gerek manzum gerekse mensur eserlerde mekân, olayın geçtiği bölge olarak tasavvur edilir. Olayı gerçekleştiren kahramanların, bu mekânın çevresinde bulunması sebebiyledir ki çoğu zaman mekân ile olay ya da kahramanlar ile mekân arasında bir bağlantı kurulur. Edebiyat tarihinin her döneminde hem gerçek hem de hayalî mekânlar kullanılmıştır. 

Klasik Türk edebiyatı dönemi olarak tanımlanan XIII. ve XIX. yüzyılları kapsayan dönemde gerek mesnevi, gazel, kaside gibi manzum gerekse tazarru-nâme, tevârih, tezkire gibi mensur eserlerde mekânın kullanıldığı bilinmektedir. Kudüs ve onunla bağlantılı olarak Mescid-i Aksa ile Kubbetü’s-sahre de Klasik Türk edebiyatında bu minvalde sıklıkla kullanılmıştır. 

Üç ilahî din tarafından kutsal kabul edilen ve Osmanlı devletinin uzun süre elinde tuttuğu bu mekânlar, bu çalışmada sözü edilen dönem boyunca nazımda nasıl ele alındığı incelenecek, değişik yüzyıllarda yazılan divanlar taranarak elde edilen şiirler, bize Klasik Türk şiirinde Kudüs ve Mescid-i Aksa ile Kubbetü’s-sahre’nin divan şairlerince nasıl kullanıldığı hakkında bilgi verecektir.

https://dergipark.org.tr/download/article-file/528612

Minyatür: Nusret Çolpan http://nusretcolpan.com/dunya/kudus-jarusalem-minyatur-nusret-colpan/