Özet

Arapça “medh” kökünden gelen meddâh, sözlüklerde “abartılı bir şekilde öven, metheden” anlamlarına gelmektedir. Meddâh, halkı eğlendirmek için tuhaf hikâyeler anlatan, mukallitlik yapan kimsedir. 14. yüzyılın sonlarında Yıldırım Bayezid döneminden itibaren meddâhlık, ozanlar ve nedimler öncülüğünde gelişmiş, Osmanlı sarayında önemli bir yer edinmiştir. 15. yüzyılda Fatih Sultan Mehmet’in sarayında ve devamında 19. yüzyıla gelene kadar neredeyse her padişahın bir ya da birden fazla meddâhı bulunmuştur ve bu meddâhlar belirli bir tahsil görmüş kişiler olarak kayda geçmiştir. La’lîn-kabâ da bunların en önemlilerinden ve hakkında pek fazla bilgiye sahip olmadıklarımızdandır. III. Murad’ın meddâhlarından biri olan La’lîn-kabâ, Bursalı Seyyit Mustafa Baba’dır. Diğer birkaç meddâh ile birlikte III. Murad’a hizmet eden La’lîn-kabâ, Şehnâme-hânlık eğitimi almış ve benzerleri arasında kıskanılan bir meddâh olarak kayda geçirilmiştir. Bu çalışmada hakkındaki bilgilerin birkaç kaynakla sınırlı kaldığı fakat 16. yüzyıl Divan şairleri tarafından anılmış olan La’lîn-kabâ ele alınmıştır. Meddâh, divan şiirinin anlam çerçeveleri içerisinde, şiire yansıması bakımından incelenecektir. La’lîn-kabâ’yı işaret eden beyitler irdelenip bir sonuca varılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Meddâh, La’lîn-kabâ, Divan Şiiri.

Abstract

Meddah, which comes from the Arabic "medh" root, means "praise in an exaggerated" in dictionaries. Meddah is who tells bizarre stories to entertain the people, who are imitators. From the period of Yildirim Bayezid in the late 14th century, Meddah arts developed under the leadership of the bards and courtiers and took an important place in the Ottoman palace. In the 15th century, in the palace of Sultan Mehmet the Conqueror and also in the 19th century, almost every sultan had one or more meddah and these meddahs lived as well-educated people. La'linkaba is one of the most important of them and we do not know much about him. La'lin-kaba, one of the meddahs of Murad III, is Seyit Mustafa Baba of Bursa. La'lin-kaba, who served Murad III with several other meddahs, was trained about Şehnâme and recorded as a envied meddah among the others. In this study, we deal with La'lin-kaba. The information about him is limited to a few sources, but he was well-known by the 16th century Divan poets, Meddah will be examined in the meaning frames of divan poetry and in terms of poetry reflection. The couplets pointing to La'linkaba will be examined and a conclusion will be reached.

Key Words: Meddah, Lal’in-kaba, Divan Poetry.

Görsel: https://islamansiklopedisi.org.tr/meddah

http://w3.bilecik.edu.tr/turkdiliedebiyati/wp-content/uploads/sites/15/2017/05/Osmanl%C4%B1-Edebi-Metinlerinin-Anlam-D%C3%BCnyas%C4%B1-Bildirileri-e-kitap.pdf