Öz

 Türk edebiyatında Salâmân u Absâl mesnevisinin tek örneğini Lâmiʽî Çelebi vermiştir. Câmî’nin birçok eserini tercüme ettiği için Câmî-i Rûm lakabı ile tanınan Lâmiʽi Çelebi, Salâmân u Absâl mesnevisini Câmî’nin aynı adı taşıyan eserinden tercüme etmiştir. Lâmiʽî’nin Salâmân u Absâl’ı, te’lif-tercüme bir eserdir. Mesnevinin Yunan kaynaklı olduğunun iddia edilmesi ve konu bakımından farklılık göstermesi onu diğer mesnevilerden ayırır. Salâmân u Absâl mesnevisi, içinde birçok mitolojik öge barındıran bir eserdir. Mesnevinin kadın kahramanı Absâl’ın fiziki ve ruhi özellikleri incelendiğinde, mitolojik anlatılardaki Ana Tanrıça figürü ile benzerlik gösterdiği belirlenmiştir. Bu makalede öncelikle mitolojik anlatılarda yer alan Ana Tanrıça ve sembolleri üzerinde durulacak ve mesnevinin kadın kahramanı Absâl’ın kökenine dair bazı tespitler sunulacaktır. 

Anahtar Kelimeler: Salâmân u Absâl, Ana Tanrıça, ay, toprak, kadın, mitoloji.

Abstract 

The only example of the Salâmân and Absâl mesnevi in Turkish literature was produced by Lâmiʻî Çelebi. Lâmiʻî Çelebi was known with the nickname of Câmî-i Rûm, since he translated many works by Câmî. He translated Câmî’s Salâmân and Absâl mesnevi from the work having the same name. Lâmiʻî’s Salâmân and Absâl is a copyright-translation work. The fact that the mesnevi is of Greek origin and that it displays a difference from the aspect of subject, separates it from the other mesnevis. The Salâmân u Absâl mesnevi is a work that includes many mythological elements within it. It was determined that when Absâl’s physical and mental attributes were examined carefully, they displayed a similarity to the Mother Goddess in mythology. First of all, the Mother Goddess and symbols in mythology will be dwelled upon in this article and some determinations will be presented about the origin of Absâl. 

Keywords: Salâmân and Absâl, Mother Goddess, moon, earth, woman, mythology.

http://dergipark.gov.tr/download/article-file/612031